Ngành Quan hệ quốc tế là gì? Học những gì? Gồm những chuyên ngành nào? Ra trường làm gì? Lương bao nhiêu? Có dễ xin việc không?

Ngành quan hệ quốc tế là phần nhỏ của chính trị học, có thể được hiểu là khoa học chính trị. Ngành học nghiên cứu về ngoại giao và các vấn đề toàn cầu giữa các nước thông qua hệ thống quốc tế bao gồm các quốc gia, tổ chức đa chính phủ (IGO), tổ chức phi chính phủ (NGO) và các công ty đa quốc gia (MNC). Ngành này liên quan đến những vấn đề đa dạng như toàn cầu hóa và những tác động đến xã hội và chủ quyền của các quốc gia, bảo vệ sinh thái, tăng trưởng hạt nhân, chủ nghĩa dân tộc, phát triển kinh tế, khủng bố, tội phạm có tổ chức, an ninh nhân loại và nhân quyền. 

Theo học ngành quan hệ quốc tế, sinh viên sẽ được học những kiến thức cơ bản về lịch sử và chính trị của thế giới hiện đại; kiến thức về khoa học chính trị; những lý thuyết, trường phái cơ bản trong quan hệ quốc tế; kiến thức cơ bản về luật quốc tế; nắm vững chính sách đối ngoại của Việt Nam; hiểu biết về chính sách đối ngoại các nước lớn trên thế giới; kiến thức nền tảng về văn hóa, tôn giáo trên thế giới; kiến thức cơ bản về tổ chức và hoạt động của các tổ chức quốc tế. 

Bên cạnh khối kiến thức đại cương của bậc đại học, đi sâu vào kiến thức chuyên ngành, các bạn sinh viên sẽ được học những môn học thú vị gắn liền với thực tiễn nghề nghiệp như:

• Lý thuyết an ninh quốc tế
• Chích sách đối ngoại
• Công tác ngoại giao
• Đàm phán quốc tế
• Phân tích sự kiện quốc tế
• …

Ngoài ra, sinh viên theo học ngành quan hệ quốc tế còn được chú trọng đào tạo về khả năng ngoại ngữ và những kỹ năng cần thiết cho nghề nghiệp sau này như: kỹ năng đối ngoại, kỹ năng thu thập, xử lý thông tin, kỹ năng phân tích tình huống, kỹ năng đánh giá các vấn đề quốc tế, kỹ năng nghiệp vụ đối ngoại… 

Các trường đại học sẽ có chương trình đào tạo ngành quan hệ quốc tế khác nhau tuỳ theo mục tiêu hướng đến của mỗi trường. Tuy nhiên, tổng quan thì ngành quan hệ quốc tế có thể bao gồm những chuyên ngành sau

Với kiến thức chuyên môn và lợi thế về ngoại ngữ cùng những kỹ năng nghề nghiệp cần thiết, sinh viên tốt nghiệp ngành quan hệ quốc tế có thể tìm kiếm dễ dàng các vị trí công việc phù hợp với khả năng thăng tiến rộng mở như:

• Chuyên viên đối ngoại, hợp tác quốc tế tại các cơ quan quản lý Nhà nước từ Trung ương đến địa phương.
• Công tác đối ngoại, điều phối dự án tại các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ.
• Công tác đối ngoại tại các doanh nghiệp có quan hệ với nước ngoài, các công ty liên doanh, văn phòng đại diện của nước ngoài và công ty nước ngoài tại Việt Nam.
• Công tác truyền thông đối ngoại với các vị trí biên tập bản tin, chương trình, làm phóng sự, dẫn chương trình,… trong ngành truyền thông.
• Biên dịch viên, phiên dịch viên, hướng dẫn viên du lịch quốc tế,…
• Nghiên cứu và giảng dạy về Quan hệ quốc tế tại các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng,…

Với các vị trí và loại hình công việc như trên, sinh viên tốt nghiệp ngành quan hệ quốc tế có thể làm việc tại các đơn vị sau:

• Các cơ quan quản lý Nhà nước từ Trung ương đến các Bộ, Ban, Ngành
• Các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ, các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế của Việt Nam có quan hệ với nước ngoài
• Các công ty liên doanh, văn phòng đại diện của nước ngoài và các công ty nước ngoài tại Việt Nam
• Các đơn vị báo chí, truyền hình
• Các viện nghiên cứu, các cơ sở giáo dục đại học, viện đào tạo chuyên môn...

Đối với sinh viên mới ra trường và chưa có kinh nghiệm làm việc thì mức lương trung bình từ 7 – 10 triệu đồng/ tháng. Đối với những người đã có kinh nghiệm làm việc và tùy thuộc vào vị trí, năng lực sẽ có mức lương cao hơn từ 10 – 15 triệu đồng/ tháng, hoặc có thể cao hơn.

Tuy nhiên, người học cũng cần cần lưu ý rằng một số công việc yêu cầu phải được đào tạo thêm về chuyên môn sau khi tốt nghiệp. Như vậy, với bằng cử nhân Quan hệ quốc tế chỉ nên xem như một nền tảng của người học về phương pháp luận và kiến thức cơ bản của nhiều lĩnh vực khác nhau. Từ nền tảng này, người học có thể phát triển tiếp những lĩnh vực mà mình quan tâm nhất để có được những cơ hội việc làm với mức lương hấp dẫn.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, Việt Nam đã tích cực tham gia hợp tác với gần 190 quốc gia là thành viên của Liên hợp quốc; có quan hệ thương mại với hơn 220 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới với tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã hội thông qua các tổ chức như: Tổ chức thương mại thế giới (WTO), Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC),…

Để khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế, Việt Nam cần một lực lượng chuyên trách đảm nhiệm các vấn đề liên quan đến quan hệ, hợp tác quốc tế trong các lĩnh vực kinh tế, giáo dục, văn hóa xã hội,… Đây được xem là chìa khóa mở rộng cơ hội nghề nghiệp sau khi ra trường cho các bạn sinh viên theo học ngành Quan hệ quốc tế.