Hướng dẫn cách tính tiền thai sản

Chế độ thai sản hay còn được hiểu là trợ cấp thai sản chính là chế độ đảm bảo vật chất cho người lao động nữ khi có thai và sinh đẻ. Theo Bộ Luật lao động hiện hành, chế độ thai sản sẽ bao gồm những quy định về các quyền lợi được hưởng khi có thai, sinh con thứ nhất, sinh con thứ hai, thời gian nghỉ thai sản, trợ cấp khi sinh con cũng như trong thời gian nghỉ thai sản của lao động nữ.

Để được hưởng những quyền lợi của chế độ thai sản, lao động nữ cũng cần lưu ý phải đáp ứng được điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội như sau:

• Lao động nữ sinh con, nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi hay người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ phải đóng BHXH từ đủ 06 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh hoặc nhận nuôi con nuôi.
• Lao động nữ sinh con đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của bác sĩ thì phải đóng BHXH từ đủ 03 tháng trở lên trong 12 tháng trước khi sinh.
• Lao động nữ đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên mà chấm dứt hợp đồng lao động hoặc thôi việc trước khi sinh hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định.

Theo Luật Bảo hiểm xã hội, lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi có vợ sinh con sẽ được hưởng chế độ thai sản theo quy định.

Nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của lao động nữ khi thực hiện thiên chức làm mẹ, pháp luật có những quy định cụ thể để lao động nữ được hưởng trọn vẹn quyền lợi này qua việc được nghỉ làm và nhận tiền trợ cấp thai sản.

Bên cạnh việc được nghỉ chế độ thai sản của lao động nữ thì pháp luật cũng tạo điều kiện cho lao động nam được hưởng chế độ thai sản để có thể phụ vợ chăm sóc tốt cho đứa con của mình. Chế độ thai sản cho nam được quy định cụ thể như sau

Mang thai và sinh con đôi cũng đồng nghĩa với việc sự vất vả trong việc chăm sóc con sẽ tăng lên gấp đôi. Vì vậy, theo quy định về chế độ thai sản, lao động nữ sinh đôi cũng sẽ được hưởng nhiều quyền lợi hơn so với trường hợp thông thường.

• Nghỉ chế độ thai sản: Đối với trường hợp lao động nữ sinh đôi thì sẽ được nghỉ thêm 01 tháng thai sản. Nghĩa là thời gian nghỉ thai sản lúc này sẽ kéo dài 07 tháng.
• Tiền trợ cấp thai sản: Lao động nữ sinh đôi cũng sẽ được tăng gấp đôi tiền trợ cấp thai sản. Mức trợ cấp thai sản lúc này sẽ bằng 04 lần mức lương cơ sở.

Ngoài những quy định về việc hưởng chế độ thai sản khi mang thai và sinh con, lao động nữ cũng sẽ được hưởng chế độ thai sản đối với trường hợp sảy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý. 

Thời gian nghỉ chế độ thai sản: sẽ được hưởng theo chỉ định của bệnh viện có thểm quyền với số ngày nghỉ tương ứng là:

• 10 ngày nếu thai dưới 05 tuần tuổi
• 20 ngày nếu thai từ 05 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi
• 40 ngày nếu thai từ 13 tuần tuổi đến dưới 25 tuần tuổi
• 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên

Mức hưởng chế độ thai sản khi sảy thai: Khi nghỉ hưởng chế độ thai sản trong trường hợp này, lao động nữ sẽ được hưởng trợ cấp do cơ quan bảo hiểm xã hội chi trả mà không hưởng lương do người sử dụng lao động trả. Mức trợ cấp được tính như sau:

Mức hưởng = (mức trợ cấp theo tháng : 30 ngày) x số ngày nghỉ việc

Theo quy định của Bộ Luật lao động, lao động nữ khi mang thai ở tháng thứ 7 và làm công việc nặng nhọc sẽ được bớt 01 giờ làm việc hàng ngày mà vẫn hưởng đủ lương. Chế độ này cũng được áp dụng đối với lao động nữ đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi.

Đối với người lao động công tác chuyên môn trong lĩnh vực việc làm giáo dục là giáo viên giảng dạy các cấp học, nghề nghiệp mang tính chất đặc thù và cao quý, cách tính bảo hiểm thai sản cho giáo viên cũng thực hiện theo quy định về chế độ nghỉ và hưởng trợ cấp thai sản của Luật Bảo hiểm xã hội khi đóng đủ số tháng BHXH theo quy định.

Ngoài ra, nếu thời gian nghỉ thai sản trùng với thời gian nghỉ hè thì sẽ được cơ sở giáo dục bố trí thời gian nghỉ hằng năm theo quy định hoặc thanh toán tiền nghỉ hằng năm trong trường hợp do yêu cầu công tác mà cơ sở giáo dục không sắp xếp được thời gian nghỉ hàng năm cho giáo viên.

Hồ sơ giải quyết chế độ thai sản cần đầy đủ những giấy tờ sau:

1. Người lao động

Các trường hợp sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu, phá thai bệnh lý hoặc thực hiện biện pháp tránh thai:

• Bản sao giấy ra viện, giấy chuyển tuyến hoặc giấy chuyển viện (nếu có) đối với việc điều trị nội trú.
• Bản chính giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc bản sao giấy ra viện có chỉ định của y, bác sỹ điều trị cho nghỉ thêm sau thời gian điều trị nội trú.

Sinh con

• Bản sao giấy khai sinh, trích lục khai sinh hoặc giấy chứng sinh của con trong trường hợp thông thường.
• Bản sao giấy khai sinh, trích lục khai sinh hoặc giấy chứng sinh; bản sao giấy chứng tử, trích lục khai tử hoặc giấy báo tử của con trong trường hợp con chết sau sinh.
• Bổ sung thêm bản sao giấy chứng tử hoặc trích lục khai tử của người mẹ trong trường hợp mẹ chết sau khi sinh con.
• Bổ sung thêm bản chính biên bản giám định y khoa trong trường hợp người mẹ sau sinh hoặc sau khi nhận con không đủ sức khỏe để chăm con.
• Bản sao giấy ra viện hoặc tóm tắt hồ sơ bệnh án nếu điều trị nội trú; bản chính giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH nếu điều trị ngoại trú; bản chính biên bản giám định y khoa nếu phải giám định y khoa trong trường hợp khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai.
• Bổ sung bản sao bản thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo; văn bản xác nhận thời điểm giao trẻ đối với trường hợp mang thai hộ.
• Bản sao giấy chứng nhận nuôi con nuôi trong trường hợp nuôi con dưới 06 tháng tuổi.

2. Người sử dụng lao động

• Bản chính danh sách đề nghị giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe theo mẫu quy định.

Các thủ tục cần làm để lao động nữ hưởng chế độ thai sản là

Bước 1: Doanh nghiệp làm thủ tục báo giảm người lao động nghỉ thai sản thông qua việc gởi mẫu theo quy định và hướng dẫn lên cơ quan bảo hiểm xã hội.

Bước 2: Trong thời hạn 45 ngày, kể từ ngày trở lại làm việc, người lao động phải nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản theo quy định cho doanh nghiệp. Sau đó, trong thời hạn 10 ngày (kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của người lao động), doanh nghiệp phải nộp đầy đủ hồ sơ cho cơ quan bảo hiểm. Điều này có nghĩa là trong vòng 55 ngày kể từ ngày người lao động đi làm trở lại thì phải nộp hồ sơ hưởng chế độ thai sản lên cơ quan BHXH, quá thời hạn trên thì hồ sơ sẽ không được giải quyết.

Bước 3: Cơ quan BHXH nhận hồ sơ của người lao động, đơn vị sử dụng lao động để xét duyệt và thực hiện chi trả trợ cấp.

Bước 4: Người lao động nhận kết quả và tiền trợ cấp bằng một trong các hình thức sau:

• Qua tài khoản ATM của người lao động.
• Qua đơn vị sử dụng lao động.
• Trực tiếp tại cơ quan BHXH trong trường hợp chưa nhận tại đơn vị sử dụng lao động mà đơn vị đã chuyển lại cho cơ quan BHXH; trong trường hợp thôi việc trước khi sinh con, nhận con, nhận nuôi con nuôi mà không có tài khoản ATM.

Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, hồ sơ hưởng chế độ thai sản cho chồng cần những giấy tờ sau:

• Đơn xin nghỉ việc hưởng chế độ thai sản do lao động nam có vợ sinh con thực hiện.
• Giấy khai sinh hoặc trích lục khai sinh hoặc giấy chứng sinh của con.
• Giấy xác nhận của cơ sở y tế đối với trường hợp sinh con dưới 32 tuần tuổi hoặc sinh con phải phẫu thuật.
• Chứng minh nhân dân bản sao chứng thực của vợ.

Trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày trở lại làm việc, lao động nam (người chồng) có trách nhiệm nộp hồ sơ cho công ty, đơn vị sử dụng lao động. Cơ quan, công ty, đơn vị sử dụng lao động phải kê khai và nộp hồ sơ theo mẫu theo đúng thời hạn quy định.

Cơ quan bảo hiểm xã hội sau khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ sẽ kiểm tra tính hợp pháp, hoàn tất thủ tục hồ sơ chuyển tiền trợ cấp thai sản về cơ quan, đơn vị sử dụng lao động để công ty, đơn vị sử dụng lao động thực hiện chi trả cho người lao động.