Lương Gross, lương Net - Mức lương nào có lợi hơn cho người lao động?

Khi đi làm, vấn đề tiền lương luôn được người lao động quan tâm và luôn là tiêu chí cân nhắc để lựa chọn môi trường làm việc thích hợp. Tuy nhiên, nhiều bạn sinh viên mới ra trường và ngay cả những người đã đi làm nhiều năm vẫn còn mơ hồ về khái niệm lương gross và lương net cũng như chưa hiểu rõ về việc nhận lương net hay lương gross thì có lợi hơn. Chúng ta cùng tìm hiểu nhé

Có thể bạn cho rằng lương net sẽ có lợi hơn vì không bị trừ đi một khoản chi phí nào như lương gross. Nhưng trên thực tế, khi quy đổi từ lương gross sang lương net hay từ lương net sang gross cũng ở mức tương đương nhau. Tuy nhiên, về khía cạnh nhận mức lương net, bạn cần xét đến 02 trường hợp cùng nhận một mức lương net như sau:

• Trường hợp 1: Doanh nghiệp trả bạn mức lương net. Sau đó quy ra mức lương gross và sẽ đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc, đóng thuế thu nhập cá nhân căn cứ theo mức lương này. Lúc này mức lương net cộng với các khoản trách nhiệm bạn phải đóng sẽ quy đổi ra đúng bằng mức lương gross thực tế xứng đáng với vai trò và trách nhiệm công việc mà bạn đảm nhận. Mặt khác, những quyền lợi về an sinh xã hội như ốm đau, thai sản, tai nạn nghề nghiệp, thất nghiệp... mà bạn được hưởng sẽ theo đúng số lương gross mà bạn đóng và công ty đồng chi trả.
• Trường hợp 2: Doanh nghiệp ký hợp đồng với bạn lương net và hàng tháng bạn thực nhận mức lương này. Nhưng họ sẽ đăng ký với cơ quan BHXH mức lương rất thấp và họ sẽ đóng BHXH, BHYT, BHTN, thuế TNCN,... rất thấp. Lúc này, quyền lợi của bạn liên quan đến các vấn đề an sinh xã hội như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, mất sức lao động, thất nghiệp... sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều. Và tất nhiên khi cộng mức lương net này với các khoản trách nhiệm phải đóng thì sẽ được mức lương gross thấp hơn mức lương gross thực tế mà bạn phải được nhận như trường hợp 1.

Vì vậy, có thể nói mức lương gross là mức lương thể hiện chính xác quyền lợi của bạn hơn là mức lương net. Mức lương gross được xem là có tính minh bạch. Từ mức lương gross, bạn có thể tự tính toán được mức lương net mà mình được nhận cũng như biết được các khoản bảo hiểm, thuế mà công ty đóng cho bạn và đảm bảo được mọi quyền lợi của bạn về an sinh xã hội.

Trong thực tế hiện nay, nhiều doanh nghiệp thường dùng lương net để đàm phán tuyển dụng. Khi ký hợp đồng lao động, hàng tháng người lao động sẽ được trả lương net như theo thoả thuận và đã tính trừ các khoản chi phí đóng bảo hiểm bắt buộc, các khoản trách nhiệm phải đóng.

Tuy nhiên, cũng có không ít doanh nghiệp hiện nay không thực hiện nghiêm túc và đúng pháp luật về trách nhiệm đóng bảo hiểm đầy đủ cho người lao động. Khoản chi phí 10.5% trích đóng bảo hiểm từ tiền lương của người lao động thực ra cũng là từ tiền của doanh nghiệp nên không ít doanh nghiệp đã không thực hiện đóng bảo hiểm bắt buộc cho người lao động mặc dù đã trừ khoản tiền này vào lương.

Về phía người lao động, hàng tháng vẫn bị trừ các khoản chi phí đóng bảo hiểm nhưng họ cũng không biết được là doanh nghiệp có đóng bảo hiểm cho mình hay không và nếu có đóng thì doanh nghiệp đã căn cứ theo mức lương nào để đóng. Từ đó, người lao động sẽ bị ảnh hưởng thậm chí là mất đi các quyền lợi được hưởng về an sinh xã hội.

Vì vậy, lời khuyên đối với người lao động khi thoả thuận mức lương với nhà tuyển dụng thì nên chọn lương gross cho dù phải tự đóng bảo hiểm hay thuế thu nhập cá nhân để có thể đảm bảo được quyền lợi cho mình. Và nếu như thoả thuận nhận lương net thì người lao động cũng cần trao đổi rõ với doanh nghiệp về mức lương thực tế làm căn cứ đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc và khoản thuế thu nhập cá nhân cho mình. 

Công thức đổi lương gross sang net

LƯƠNG NET = LƯƠNG GROSS – (BHXH + BHYT + BHTN + THUẾ TNCN)