CEO là gì? Vai trò, nhiệm vụ và quyền hạn của CEO trong doanh nghiệp

CEO là thuật ngữ viết tắt từ các chữ cái đầu tiên của từ Tiếng Anh "Chief Executive Officer" có thể được hiểu là Giám Đốc Điều Hành, Tổng Giám Đốc Điều Hành của một tập đoàn, công ty, tổ chức hay một cơ quan. Họ chính là người quản lý, lãnh đạo và điều hành cao nhất của một công ty và là đại diện cho pháp luật của công ty hoặc tập đoàn kinh doanh.

Không thể đánh giá CEO là người có học vấn thấp hay quá cao nhưng một CEO cần có những yếu tố sau để có thể lãnh đạo và điều hành tốt doanh nghiệp:

• Cần có kiến thức sâu rộng về quản trị doanh nghiệp bao gồm quản lý công việc và quản trị con người.
• Có tố chất lãnh đạo, có kỹ năng mềm cao và kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực chuyên môn.
• Am hiểu các vấn đề liên quan đến luật, nhân sự, thuế, hành vi tổ chức, tài chính, kế toán,...
• Có kiến thức và kỹ năng về thị trường, về khách hàng, biết cách đánh giá và nhạy cảm về mức độ cạnh tranh để có thể xác định và đưa ra những chiến lược kinh doanh đúng đắn.

CEO sẽ có trách nhiệm chung là tạo lập, lập kế hoạch, thực hiện và xây dựng định hướng chiến lược cho một tổ chức nhằm đạt được những mục tiêu về hoạt động kinh doanh, tài chính để tổ chức phát triển vững mạnh và bền vững.

Chiến lược quản trị doanh nghiệp tốt cần phân tách nhiệm vụ và quyền hạn giữa CEO và Chủ tịch HĐQT để hạn chế những rủi ro tiềm ẩn vì những lý do sau:

• Ngăn ngừa xung đột về lợi ích và tránh việc tập trung quá nhiều quyền lực vào một cá nhân. 
• Hướng tới một sự biệt lập giữa khối định ra chính sách và khối điều hành công ty.
• Đảm bảo được sự trung thực trong việc đánh giá sự hiệu quả trong công việc quản lý và điều hành doanh nghiệp của CEO.

• Xây dựng, chịu trách nhiệm cho việc lập kế hoạch cũng như những hướng đi cụ thể cho công ty nhằm thực hiện tầm nhìn cũng như sứ mệnh của công ty.
• Chỉ đạo và điều hành công tác xây dựng, thực hiện triển khai những kế hoạch kinh doanh do hội đồng quản trị phê duyệt.
• Chịu trách nhiệm về lợi nhuận, sức tăng trưởng của công ty. Đảm bảo công ty có thể đạt được những mục tiêu ngắn hạn và dài hạn.
• Chịu trách nhiệm trước hội đồng quản trị của công ty, chịu trách nhiệm với pháp luật, nhân viên, khách hàng và xã hội.
• Hoàn thiện văn hoá công ty nhằm phát huy tốt hiệu quả trong việc xây dựng, phát triển, quảng bá hình ảnh, thương hiệu công ty.
• Tổ chức cơ cấu, thiết lập bộ máy quản lý, vận hành bộ máy nhân sự hiệu quả; đề ra nhiệm vụ, mục tiêu của từng ban ngành cụ thể. Đồng thời đưa những ý kiến, đề xuất nhằm hoàn thiện công ty.
• Là người đại diện công ty đàm phán và ký kết hợp đồng thương mại.

• Tổ chức, điều hành, đánh giá các hoạt động kinh doanh của công ty theo định kỳ.
• Thẩm định, phê duyệt các dự án đầu tư của công ty.
• Đánh giá hiệu quả công việc của các lãnh đạo cấp cao trong doanh nghiệp bao gồm các giám đốc, phó giám đốc và trưởng các bộ phận/phòng ban. 
• Phê duyệt những vấn đề liên quan đến chính sách tài chính. Kiểm soát, đánh giá, điều chỉnh ngân sách và định mức chi phí của công ty. Duyệt thu/chi, chuẩn bị các bản dự toán định kì.
• Phê duyệt các dự án phát triển, đa dạng hóa sản phẩm, phân phối và tiếp thị sản phẩm ra các kênh trên thị trường.
• Xây dựng kế hoạch nhân sự, tuyển dụng. Phê duyệt những chính sách bổ nhiệm, miễn nhiệm, quy chế tiền lương, tiền thưởng, tiền trợ cấp. Duyệt những kết quả đánh giá nhân viên, xác định kết quả khen thưởng.
• Thay mặt công ty trong việc giao tiếp với các cổ đông, các tổ chức chính phủ và công chúng.
• Duy trì nhận thức về bối cảnh thị trường cạnh tranh, cơ hội mở rộng, phát triển ngành cũng như nắm bắt những cơ hội kinh doanh từ thị trường.

Những tố chất này có thể do bẩm sinh nhưng cũng có thể phải do rèn luyện, học hỏi và tích luỹ theo thời gian. Sự thông minh, nhạy cảm, chí cầu tiến, có thần thái, thiên hướng, uy lực của người chỉ huy cũng như óc tư duy chiến lược trong việc phân tích, hệ thống, logic và sáng tạo là một số tố chất cần thiết của CEO giỏi.

Ngoài ra, một CEO đại tài còn thể hiện được bản thân qua việc tò mò và không ngừng học hỏi các lĩnh vực nằm ngoài chuyên môn để nâng cao sự hiểu biết. Họ luôn cho rằng thế giới này luôn tràn đầy sự mới mẻ hữu ích mà họ cần khám phá để hoàn thiện mình hơn. Sự học hỏi không ngừng, kiên trì theo đuổi ước mơ và luôn có đam mê cũng chính là những tố chất quan trọng tạo nên một CEO tài ba.

Một CEO giỏi cần có kiến thức đa lĩnh vực bao gồm cả lĩnh vực chuyên môn và những lĩnh vực liên quan khác. Họ cũng cần có nền tảng khoa học về quản trị để có thể trở thành một nhà điều hành xuất sắc. Để đạt được tất cả những điều này, việc không ngừng học hỏi, nghiên cứu, tìm tòi, cập nhật những kiến thức mới để có thể tiếp cận kịp thời với các xu thế quản trị và điều hành công ty hiệu quả là việc cần nên làm.

Có thể nói trong bất cứ lĩnh vực nào thì 02 yếu tố này cũng rất cần thiết và không thể thiếu, đặc biệt càng quan trọng hơn để trở thành một CEO chuyên nghiệp. Sự va chạm, trải nghiệm, thử thách và thậm chí là thất bại trong các lĩnh vực, môi trường và hoàn cảnh khác nhau đều sẽ trở thành những bài học kinh nghiệm quý báu để bạn thành công trong sự nghiệp của một CEO. Vì vậy đừng ngại thử thách bản thân cũng như học hỏi và tích luỹ kinh nghiệm để có thể hoàn thiện khả năng lãnh đạo của mình.

Bên cạnh đó những yếu tố cần thiết về kỹ năng mềm trong đối nhân xử thế, trong quản lý như: nhanh nhạy, mạnh mẽ, kiên nhẫn, quyết đoán, nắm bắt tâm lý, xử lý xung đột... sẽ giúp bạn vượt qua được hoàn cảnh khó khăn, tạo sự gắn kết trong nội bộ công ty, xây dựng được nền tảng văn hoá và trách nhiệm xã hội tốt giúp nâng cao hiệu quả uy tín và thương hiệu công ty. Đó chính là thành công của việc quản lý và điều hành doanh nghiệp.

Đối mặt với khá nhiều áp lực trong công việc nên bạn cần có một sứ khoẻ tốt, một tinh thần khoẻ mạnh mới có thể vượt qua được những khó khăn, thách thức để hoàn thành tốt vai trò và nhiệm vụ của mình. 

Một CEO khỏe mạnh và có phong thái tự tin, tư duy đĩnh đạc sẽ giúp cho nhân viên, đối tác, khách hàng có sự yên tâm khi làm việc và hợp tác. Ngược lại, nếu điều hành doanh nghiệp là một CEO có vấn đề về sức khoẻ thì uy tín của công ty cũng sẽ bị ảnh hưởng và còn tiềm ẩn những rủi ro trong các vấn đề quản lý, tranh chấp quyền lực khiến cho doanh nghiệp dễ lâm vào tình trạng khủng hoảng khi thiếu sự dẫn dắt lãnh đạo.

CEO cần đảm bảo được các yếu tố về sự thông suốt của mọi người trong doanh nghiệp trước khi đưa ra những quyết định liên quan đến kế hoạch kinh doanh. CEO cần có trách nhiệm đối với những quyết định của mình để đảm bảo được rằng tất cả các thông tin liên quan đến kế hoạch được truyền đạt đầy đủ đến các bộ phận, phòng ban và nhân viên như: người chịu trách nhiệm thực hiện các kế hoạch hành động; thời hạn thực hiện; những người sẽ bị tác động bởi quyết định và cần phải biết, hiểu và tán đồng với quyết định đó... 

Điều này thật sự có ý nghĩa vì sẽ giúp cho CEO hiểu được đâu là điểm mạnh, điểm yếu của mình, đâu là nơi họ đang thiếu kiến thức hay thông tin. Họ cũng sẽ nhận thức được việc mình cần thực hiện giao phó những hành động hay quyết định trong những lĩnh vực họ chưa nắm rõ cho các nhân viên cấp dưới có chuyên môn hơn. Mọi sự phối hợp nhịp nhàng giữa CEO và các bộ phận sẽ là cơ sở cho thành công của doanh nghiệp.

Có thể nói trong bất cứ công việc gì, để đạt được thành công, bạn cần xây dựng được kế hoạch hành động cụ thể. Điều này thật sự rất quan trọng khi bạn giữ vai trò CEO của một công ty. 

Việc suy nghĩ đến những kết quả không mong muốn, những hạn chế, khó khăn có thể xảy ra, những điều cần xem xét, điều chỉnh lại trong tương lai, những điểm cần kiểm tra, sự phân bổ thời gian cần thiết để thực hiện kế hoạch hành động chính là điều quyết định tạo nên sự thành công trong việc thực hiện các kết hoạch kinh doanh và phát triển công ty.

Bất kỳ thông tin nào về các CEO luôn là phần rất quan trọng với DN và với bộ phận quan hệ cổ đông. Thông tin liên quan gì đến CEO đều có sức ảnh hưởng đến uy tín và hoạt động của doanh nghiệp. Vì vậy, sự minh bạch trong hoạt động và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp sẽ có thể là chưa đủ. Doanh nghiệp cần minh bạch và thông tin kịp thời ở một mức độ có thể về nhân sự trọng yếu như CEO.

Trước sự biến động của nền kinh tế thế giới, hội nhập toàn cầu và sự cạnh tranh mạnh mẽ của các tổ chức trong và ngoài nước, việc khởi sự một doanh nghiệp mới đòi hỏi phải có sự chuẩn bị chu đáo. Những lúc này, CEO cần phát huy vai trò dẫn dắt, lãnh đạo, là cánh chim đầu đàn và cần có sự chuẩn bị tốt về các mặt:

• Am hiểu về lĩnh vực ngành nghề của doanh nghiệp: Sự am hiểu sẽ tạo ra chiến lược cạnh tranh hiệu quả, tạo ra được chiến lược thực sự. Sự am hiểu về lĩnh vực hoặc khả năng kết nối, tổng hợp với các chuyên gia trong lĩnh vực sẽ giúp doanh nghiệp xác định nhu cầu thực tế để đáp ứng tốt nhu cầu của xã hội.
• Kỹ năng quản trị: CEO phải am hiểu các kiến thức về kế toán, tài chính, thương hiệu, marketing, chiến lược, quản trị sự thay đổi, quản lý nhân sự, quản trị rủi ro, quản trị vận hành, quản trị chất lượng,… nhằm tạo được sự thống nhất cơ bản về ngôn ngữ và tư duy với các phòng ban chuyên môn. Từ đó nâng cao khả năng dẫn dắt, tương tác, khai thác thông tin, quản trị các phòng ban tốt hơn. 
• Tham khảo chia sẻ kinh nghiệm từ cộng đồng: Ngoài việc am hiểu lĩnh vực, nắm bắt được kiến thức quản trị, CEO còn phải liên tục thu thập thông tin và chia sẻ kinh nghiệm từ cộng đồng các doanh nghiệp. Điều này sẽ giúp các CEO có được nhiều góc nhìn về các vấn đề quản trị.

Thật sự CEO là những người không dễ lùi bước trước bất kỳ khó khăn nào. Họ chính là những con người có kiến thức sâu rộng cũng như một tinh thần thép để có thể đương đầu và vượt qua được những hoàn cảnh khó khăn, thử thách. Trong bất kỳ tình huống nào, các CEO giỏi luôn tìm kiếm những giải pháp cũng như sự phối hợp từ các cộng sự để vượt qua. Tất cả những điều đó đã giúp cho các CEO có thêm những bài học kinh nghiệm thực tiển khiến họ không dễ từ bỏ cũng như tìm kiếm thêm lý do và động lực để vượt qua khi gặp khó khăn.